James Webb teleskopu ekzoplanetlərdən birinin atmosferində böyük miqdarda su buxarı aşkar edib
16.10.2024 / Maraqlı məlumatlarYer kürəsindən 100 işıq ili uzaqlığında yerləşən GJ 9827 d adlı ekzoplanet alimləri təəccübləndirib. Belə ki, sözügedən ekzoplanetin atmosferinin 30%-dən çoxu su buxarından təşkil edilib. Alimlər indiyənə kimi belə ekzoplanetlərə rast gəlməyiblər. Lakin pis xəbər ondan ibarətdir ki, həmin ekzoplanet həyat üçün münbit şəraitə sahib deyil. Belə ki, planet olduqca yüksək temperatura sahibdir. GJ 9827 d adlı ekzoplanet 2017-ci ildə Keppler kosmik teleskopu vasitəsilə kəşf edilmişdi.
O öz ulduzundan 8.4 km uzaqlıqda yerləşir. Bu isə Günəş ilə Yer kürəsi arasındakı məsafənin 6%-nə bərabərdir. Bu ekzoplanet Yer kürəsindən iki dəfə böyük və 3 dəfə daha kütləlidir. Bu cür ekzoplanetlərə subneptun deyirlər. GJ 9827 d ekzoplaneti halında söhbət, isti subneptundan gedir. Sözügedən ekzoplanetdə 1 il Yer kürəsindəki 6 gündən bir qədər çox müddətə bərabərdir. Ekzoplanetin yerləşdiyi ulduz sistemində daha iki ekzoplanet mövcud olsa da alimlərin diqqətlərini daha çox GJ 9827 d öz üzərinə çəkə bilib.
2023-cü ildə Hubble teleskopu vasitəsilə bu ekzoplanet üzərində aparılmış müşahidələr onun atmosferində su buxarının olduğuna dair ilk işarələri ortaya çıxarıblar. James Webb kosmik teleskopunun sahib olduğu spektral təchizatlar isə ekzoplaneti əhatə edən qaz örtüyünün tərkibini müşahidə etməyə imkan veriblər. Məlum olub ki, bu ekzoplanetin atmosferində su molekulları mövcuddur. Yəni onun atmosferi su buxarından təşkil edilib və su buxarının miqdarı 31%-dən çoxdur. Lakin söhbət, isti su buxarından gedir. Alimlərin sözlərinə əsasən həmin planetdə bizə məlum bioloji həyat növünün mövcud olması qeyri-mümkündür.