AzEnRu
  • İNSTİTUT HAQQINDA
    • Ümumi məlumat
    • Rəhbərlik
    • Struktur
    • İctimai təşkilatlar
    • Alimlər
  • XƏBƏRLƏR
    • Bütün xəbərlər
    • Mühüm xəbərlər
    • Tədbirlər
    • Elanlar
    • Xarici əlaqələr və Əməkdaşlıq
    • Nəşr fəaliyyəti
    • Maraqlı məlumatlar
  • ELMİ FƏALİYYƏT
    • Elmi istiqamətlər
    • Elmi nəticələr
    • Elmi şuranın tərkibi
    • Elmi şuranın iclasları
    • İllik hesabat
  • ELMMETRİYA
  • DİSSERTASİYA ŞURASI
    • Doktorantura
    • Dissertasiya şurasının tərkibi
    • Dissertasiya şurasının iclasları
    • Qayda və təlimat
    • Dissertasiyaların avtoreferatları
  • İNNOVASİYA FƏALİYYƏTİ
    • Potensial tətbiqi layihələr
    • Yaradılan cihazlar
    • Tətbiq işləri
    • Patentlər
    • Qrantlar
  • NƏŞRLƏR
    • AMEA-nın Xəbərləri
    • Dəsrlik və Monoqrafiyalar
  • ƏLAQƏ
ANA SƏHİFƏ →XƏBƏRLƏR
+A -A

Termonüvə enerjisi üçün “7 petavat” gücündə lazerlər işə salınacaq!

22.10.2024 / Maraqlı məlumatlar

Sonsuz termonüvə enerjisi əldə etmək üçün nəhəng bir addım atılır. Qurulacaq 150 milyon dollarlıq yeni müəssisə nüvə birləşməsinə nail olmaq üçün 7 petavatlıq lazerləri işə salacaq.
Colorado Dövlət Universitetində (CSU) 150 milyon dollarlıq nəhəng bir lazer tədqiqat mərkəzinin təməli qısa müddət əvvəl qoyulub. 2026-cı ildə açılması planlaşdırılan bu müəssisə, lazerlərdən istifadə edərək termonüvə reaksiyalarını həyata keçirməyi hədəfləyir. ATLAS (Advanced Technology Lasers for Applications and Science) adlanan bu yeni müəssisə, 40 illik lazer tədqiqatlarının nəticəsi olaraq reallaşdırılır. ABŞ Energetika Nazirliyi bu layihəyə 28 milyon dollarlıq töhfə verərkən, Almaniyada yerləşən Marvel Fusion adlı bir şirkət də 2 yüksək texnologiyalı lazer sistemi təmin edərək mühüm maliyyə dəstəyi göstərir.

Tamamlandıqda, bu müəssisə 3 lazer sistemini birləşdirərək ümumilikdə 7 petavat gücündə enerji istehsal edə biləcək. Bu, ABŞ-ın elektrik istehsal gücünün 5.000 qatından çox olduğunu göstərir. Bununla belə, sistem saniyənin yalnız 100 katrilyonda biri qədər qısa impulslarla bu enerjini təxminən insan saçının eni qədər bir sahəyə yönəldəcək. Bu fokuslanmış enerji ilə nüvə birləşməsini təmiz enerji mənbəyi kimi həyata keçirilməsi hədəflənir.

Müəssisə yalnız enerji sahəsində deyil, eyni zamanda tibb və görüntüləmə kimi müxtəlif sahələrdə də tədqiqatlara ev sahibliyi edəcək. Lazer texnologiyası enerji sıxlığını kiçik nöqtələrə yönəltməklə şiş müalicəsində böyük bir potensiala malikdir. Müəssisədəki digər mümkün tədqiqatlar arasında mikroçip litoqrafiyası və dizaynı, həmçinin tam hərəkətdə olan təyyarə mühərriklərinin turbinləri kimi sürətlə hərəkət edən obyektlərin ətraflı rentgen görüntülənməsi yer alır.

technote.az

Tweet
ELANLAR
  • 17.02.2026
    XVI beynəlxalq konfrans keçiriləcək
  • 07.11.2025
    İdarəetmə Sistemləri İnstitutunda Zəfər Gününə həsr olunmuş tədbir keçiriləcək
  • 04.11.2025
    İdarəetmə Sistemləri İnstitutunda Elmi seminar keçiriləcək
  • 31.10.2025
    ED 1.20 Dissertasiya şurasının iclasında dissertasiya işinin müdafiəsi keçiriləcək
Akademik Telman Əliyev
www.telmanaliev.az
HORIZON EUROPE
AR Elm və Təhsil Nazirliyi
İdarəetmə Sistemləri İnstitutu
Avropa İttifaqının
HORIZON EUROPE proqramının
Rəqəmsal, Sənaye və Kosmos istiqaməti üzrə dayaq nöqtəsidir
DÖVRİ NƏŞR
  • İNSTİTUT HAQQINDA
    • Ümumi məlumat
    • Rəhbərlik
    • İctimai təşkilatlar
    • Struktur
  • ELMİ FƏALİYYƏT
    • Elmi istiqamətlər
    • Elmi nəticələr
    • Doktorantura
    • Magistratura
  • İNNOVASİYA FƏALİYYƏTİ
    • Potensial tətbiqi layihələr
    • Tətbiq işləri
    • Patentlər
    • Qrantlar
  • XƏBƏRLƏR
    • Konfranslar, İclaslar
    • Mühüm xəbərlər
  • FAYDALI KEÇİDLƏR
    • Elanlar
    • Yeni nəşrlər
    • Linklər
Copyright © 2010-2025 İdarəetmə Sistemləri İnstitutu
Saytın xəritəsi