Süni zəka MRT fotoları sayəsində beynin sürətli qocalmasını təyin edir
04.07.2025 / Maraqlı məlumatlar
Alimlər maqnit-rezonans tomoqrafiyası (MRT) görüntülərindən istifadə edən süni zəka hazırlayıblar və bu texnologiya beynin sürətlənmiş qocalma əlamətləri olan insanları müəyyən edir. Bu sistemin yaşlılarda və Altsheymer, Parkinson kimi neyrodegenerativ xəstəliklər üçün yüksək risk qrupuna daxil olan şəxslərdə screening zamanı istifadə olunması planlaşdırılır. Vizualizasiya beynin struktur qocalmasına dair, qan göstəriciləri və digər molekulyar biomarkerlərdən əldə edilə bilməyən unikal birbaşa məlumatlar təqdim edir.
Məsələn, qocalmanın əsas əlamətlərindən biri nitq və düşüncə qabiliyyətindən cavabdeh olan beyin qabığının qalınlığı, eləcə də boz maddənin həcmi hesab olunur. Bu və digər xüsusiyyətləri qiymətləndirən alimlər, MRT vasitəsilə beynin qocalma sürətini müəyyən edən alət yaratmağa qərar verdilər. Alqoritmin öyrədilməsi üçün alimlər Yeni Zelandiyada 1972-1973-cü illərdə doğulmuş 1000 nəfərdən çox şəxsin məlumatlarından istifadə ediblər. Süni zəka beyin skan nəticələri ilə orqanizmin vəziyyətinə dair mühüm göstəricilər - ürək-damar sistemi, metabolik və immun funksiyaları və digər meyarlar arasında dəyişənləri axtarıb.
Nəticədə yeni bir "qocalma saatı" yaradılıb və bu, demək olar ki, 45 000 MRT skanının daxil olduğu sınaq qrupunda təsdiqlənərək faydalı alət kimi özünü göstərib. Məsələn, 72 yaşında sürətlənmiş beyin qocalması göstəriciləri növbəti 16 ildə demensiya (ağıl zəifliyi) inkişafı üçün ən yüksək risklərlə əlaqələndirilib. Hazırda tədqiqatçılar alqoritmi təkmilləşdirməyə davam edirlər, lakin yeni süni zəkanın klinik tətbiqi üçün böyük perspektivlər görürlər. Gələcəkdə sadə beyin MRT-si yaşlılar və demensiya və yüksək risk qrupuna daxil olan şəxslər üçün vacib screening alətinə çevrilə bilər.
