Alimlər xəstəliklərlə əlaqəli gizli DNT kodunu oxumağı bacarıblar
30.10.2025 / Maraqlı məlumatlar
Avropa Molekulyar Biologiya Laboratoriyasının (EMBL) alimləri xəstəliklərin genetik əsaslarını daha dəqiq araşdırmaq üçün yeni texnologiya “SDR-seq” adlı aləti hazırlayıblar. Bu alət ilk dəfə olaraq eyni hüceyrədən həm DNT-ni, həm də RNT-ni eyni anda oxumağa imkan verir.
AZƏRTAC “Science Daily” saytına istinadla xəbər verir ki, yeni üsul sayəsində tədqiqatçılar xəstəliklərlə bağlı genetik dəyişikliklərin çoxunun yerləşdiyi kodlaşdırılmayan DNT bölgələrini araşdıra bilirlər. Bu bölgələr birbaşa zülal yaratmasa da, genlərin necə işlədiyini idarə edir və bir çox xəstəliyin yaranmasında rol oynayır.
Layihənin rəhbərlərindən biri, tədqiqatçı Dominik Lindenhofer bildirib ki, əvvəlki üsullar eyni hüceyrədə DNT və RNT-ni eyni vaxtda oxumağa imkan vermirdi. “SDR-seq” bu problemi aradan qaldıraraq daha yüksək dəqiqlik və miqyaslılıq təmin edir. Yeni texnologiya artıq B hüceyrəli lenfoma (qan xərçəngi növü) üzərində sınaqdan keçirilib. Nəticələr göstərib ki, daha çox genetik dəyişiklik daşıyan hüceyrələr şiş böyüməsini gücləndirən siqnallar yaradır.
Yeni SDR-seq texnologiyası kompleks xəstəliklərin, məsələn, ürək xəstəlikləri, autizm və şizofreniya kimi pozğunluqların genetik səbəblərini anlamaqda mühüm irəliləyiş hesab olunur.
