2022-ci ildə institutda yerinə yetirilmiş elmi-tədqiqat işləri üzrə 28 mühüm elmi nəticə alınmışdır,

onlardan 7 nəticə Elmi Şura tərəfindən təsdiq edilmişdir.

1. Küyün yüksək tərtib statistik xarakteristikalarının qiymətlərinin hesablanması üçün alqoritmlər işlənib hazırlanıb. Müxtəlif zaman anlarında küyün yüksək tərtib momentlərinin qiymətləndirmələri matrisi tərtib edilib. Hazırlanan alqoritmlərin etibarlılığını təsdiqləmək üçün proqramlar paketi yaradılıb və hesablama təcrübələri aparılıb.
İcraçılar: akademik Telman Əliyev, t.e.d., prof. Nailə Musayeva

Nəticə dərc olunub:
1. Telman Aliev, Naila Musaeva. Technologies for monitoring the technical condition of transport infrastructure objects based on the coefficient of correlation between critical values of noise and useful signals // Transport Problems, 2022, vol.17, Issue 2, pp. 213-224 (WoS – 0,13, SJR 0,304)
2. Telman Aliev, Naila Musaeva, Tofig Babayev, Ana Mammadova, Elnur Alibayli. Technologies And Intelligent Systems For Adaptive Vibration Control In Rail Transport// Transport Problems, 2022, Vol.17, issue 3, pp.31-38 (WoS – 0,13, SJR 0,304)
3. Telman Aliev, Tofig Babayev, Rauf Gadimov, Narmin Rzayeva. Intellectualization of Vibration Control of Malfunctions in Rail Transport // XIV International Scientific Conference “Transport Problems”, Poland, University of Technology Faculty of Transport and Aviation Engineering Katowice – Silesia, 29 June – 1 July 2022

2. İqtisadi, ekoloji, sosioloji, bioloji və s. kimi geniş diapazonda sistemlərin fəaliyyətini pozan və qeyri-sabitliyə səbəb olan qəfil dəyişən rejimlərin modelləşdirilməsi metodologiyası təklif edilmişdir.
İcraçı: AMEA-nın müxbir üzvü Əminağa Sadıqov

Nəticə dərc olunub:
1. A.B. Sadigov, İ.İ. Mustafayev. Modeling of Regimes with Sudden Change. “Reliability: Theory and Applications”, Special Issue, USA, 2022, № 4 (70), Vol.17, pp. 111-117 (SJR 0,14)
2. A.B. Sadigov, İ.İ. Mustafayev. Modeling of Regimes with Sudden Change. Proseedings of 4th Eurasian Conference and Symposium RISK-2022 “Innovations in Minimization of Natural and Technological Risks”, Baku, October 11-13, 2022, 23 s.
3. A.B. Sadigov, B.H. Salayev, S.S. Gezalov. Modeling of Human Actions and Psychophysical Reactions in Emergency Situations. Informatics and Control Problems, 2022, 42 Issue 1, pp. 3-10.
4. A.B. Sadigov, S. Gezalov. Modeling of Actions and Psychophysical Processes in Emergencies. Proceedings of International Scientific Conference "Science, technology and innovative technologies". 12-13 June 2022, Ashgabat, pp. 72-74

3. Ehtiyatları müxtəlif mənbələrdən artırıla bilən xidmət-ehtiyatlanma sistemlərində ehtiyatların artırılması üçün yeni strategiyalar təklif olunmuş, bu strategiyalardan istifadə edildikdə baxılan sistemlərin riyazi modelləri qurulmuş, onların erqodiklik şərtləri tapılmış və xarakteristikalarının hesablanması və optimallaşdırılması üçün səmərəli ədədi üsullar yaradılmışdır.
İcraçı: AMEA-nın müxbir üzvü Ağası Məlikov

Nəticə dərc olunub:
1. Melikov A., Shahmaliyev M. Markovian models of queuing systems with positive and negative // Communications in Computer & Information Science. Springer. 2022. Vol. 1605. P. 28-39 (SJR – 0,209)
2. A.Melikov, M.Shahmaliyev, J.Sztrik. Matrix-geometric solutions for the models of perishable inventory systems with a constant retrial rate // Communications in Computer & Information Science. Springer. 2022. Vol. 1552. P. 163-173 (SJR – 0,209)
3. А.З.Меликов, Э.В.Мехбалыева. Системы обслуживания с гетерогенными серверами и зависящими от состояния скачкообразными приоритетами // Вестник Томского Государственного Университета. Управление, вычислительная техника, информатика. 2022. № 58. С. 82-96. (WoS və SJR)
4. Melikov A., Mirzayev R., Nair S. Numerical investigation of double source queuing-inventory systems with destructive customers // Journal of Computer and Systems Sciences International. 2022. Vol. 61. Issue 4. P. 581-598 (WoS – 0,722)
5. Melikov A., Aliyeva S., Nair S., Krishna Kumar B. Retrial queuing-inventory systems with delayed feedback and instantaneous damaging of items // Axioms. 2022. Vol. 11. Issue 5. Article 241. 17 pages (WoS – 1,824)
6. Melikov A., Mirzayev R., Nair S. Double Sources Queuing-Inventory System with Hybrid Replenishment Policy // Mathematics, 2002. 10(14). Article 2423. 16 pages (WoS – 1,824)
7. Melikov A., Krishnamoorthy A., Shajin D., Sztrik J. Multi-server queuing production inventory system with emergency replenishment // Mathematics. 2002. 10. Article 3839. 25 pages (WoS – 2,592)
8. Меликов А.З., Мирзоев Р.Р., Наир С. Метод расчета характеристик системы обслуживания c гибридной политикой пополнения запасов от двух источников // Distributed Computer and Communication Networks (DCCN2022). Proceeding of the XXV International Scientific Conference. Moscow. September 26-30, 2022. P. 143-149.

4. İdarə olunan prosesin vəziyyəti haqqında həm cari, həm də əvvəlki məlumatlardan istifadə edən əks-əlaqəli idarəetmə sistemlərinin qurulması üçün yanaşma işlənmişdir. Sintez edilən əks-əlaqə parametrlərinin optimallığı üçün zəruri şərtlər alınmış, məsələlərin həlli üçün alınan şərtlərdən istifadə etməklə ədədi sxemlər işlənmişdir. Test məsələləri həll etmək üçün kompüter eksperimentləri aparılmışdır.
İcraçılar: AMEA-nın müxbir üzvü Kamil Ayda-zadə, r.e.d., prof. Vaqif Abdullayev, r.e.d., dos. Samir Quliyev

Nəticə dərc olunub:
1. Aida-zade K.R., Abdullayev V.M. “Controlling the heating of a rod using the current and preceding time feedback”, Autom. Remote Control, 2022, 83:1, 106–122 (WoS - 0,538)
2. Айда-зад К.Р., Абдуллаев В.М. “Управление процессом нагрева стержня с использованием текущей и предыдущей по времени обратной связи”, Автомат. и телемех., 2022, 1, с.130-149 (РИНЦ)
3. K.R.Aida-zade, V.M.Abdullayev “Rod temperature regulation using current and time-delayed feedback”, Quaestiones Mathematicae, 2022, 45 (8), 22 p. (WoS - 0.81, Q3)
4. Guliyev S.Z. “Synthesis of zonal controls for a problem of heating with delay under nonseparated boundary conditions”, Cybernetics and Systems Analysis, Springer, 2018. v.54, p.110-121. (WoS – 0,15, SJR – 0,382)

5. Qeyri-lokal başlanğıc və sərhəd şərtli parabolik tənlik üçün tərs mənbə məsələləri sinfi tədqiq olunmuşdur. Məsələlər sinfinin spesifik cəhəti ondan ibarətdir ki, bərpa olunan parametrlər yalnız zaman və ya fəza dəyişənindən asılıdır. Baxılan məsələlərin həlli üçün düz xətlər üsuluna və alınmış köməkçi sərhəd məsələlərinin həllinin xüsusi göstərilişinə əsaslanan qeyri-iterativ ədədi üsul təklif olunmuşdur. Proqram təminatı işlənmişdir. Test məsələlər üzərində kompüter eksperimentləri aparılmışdır.
İcraçılar: AMEA-nın müxbir üzvü Kamil Ayda-zadə, r.e.d., dos. Anar Rəhimov

Nəticə dərc olunub:
1. Aida-zade K.R., Rahimov A.B. On recovering space or time-dependent source functions for a parabolic equation with nonlocal conditions // Applied Mathematics and Computation, Elsevier Inc., 2022. v. 419, No 8, 126849 (17 pages). (WoS 4,397, Q1)
2. Aida-zade K.R., Rahimov A.B. Numerical Solution to Inverse Problems of Recovering Special-Type Source of a Parabolic Equation. In: Mathematical Analysis in Interdisciplinary Research. Springer Optimization and Its Applications, Parasidis I.N. et.al. (eds.), Springer, Cham, 2021, online first 2022, Vol. 179, pp. 85-100 (Scopus)
3. Aida-zade K.R., Rahimov A.B. On problem of restoring space coeffıcient-functions of special type source in parabolic equation // Proceedings of the 8th International Conference on Control and Optimization with Industrial Applications (COIA2022), 24-26 August, 2022, vol. 2, pp. 45-47. (WoS)

6. Yüksək tərtibli və faza məhdudiyyətli diferensial daxilolmalara verilən Bolza tipli optimal idarəetmə məsələsi öyrənilmişdir. Euler-Lagrange daxilolmaları və transversallıq şərtlərinin, həmçinin Variasiya Hesabı nəzəriyyəsinin klassik Euler-Poisson tənliyinin ümumiləşdirilməsi olan Mahmudovun qoşma diferensial daxilolmasından, istifadə etməklə optimallıq üçün kafi şərtlər əldə edilir. Alınan nəticələr, xüsusən də məlum Neumann-Gale iqtisadi modeli çərçivəsində çoxüzlü diferensial daxilolmalarla təsvir edilən iqtisadi proseslərin idarə edilməsi problemlərinin həllində müxtəlif praktik tətbiqlər tapa bilər.
İcraçı: r.e.d., prof. Elimxan Mahmudov

Nəticə dərc olunub:
1. E.Mahmudov. Optimization of the Bolza problem with higher-order differential inclusions and initial point and state constraints, journal of Nonlinear and Convex Analysis, 2022, vol. 23, No 5, pp. 917-941. (WoS -1,016, Q2)
2. E.Mahmudov. Optimization of First-order Nicoletti Boundary-Value Problem with Discrete and Differential Inclusions and Duality, Optimization, 2022. (WoS - 2,456, Q1)
3. E.N.Mahmudov. Optimal Control of the Generalized Rockafellar Problem, The 8th International Conference on Control and Optimization with Industrial Applications (COIA 2022) 24-26 August, 2022, Baku (WoS)

7. Azərbaycan dilində olan dialoq sistemlərində istifadəçi müraciətinin təsniflənməsi, dil modelinin qurulması və varlıq adlarının təyini məsələlərinin birgə öyrənilməsi üçün transformer əsaslı neyron şəbəkə modeli işlənmişdir. Təklif olunan neyron şəbəkənin öyrədilməsi üçün istifadə olunan məqsəd funksiyası sadalanan məsələlərin məqsəd funksiyalarının bükülməsi olaraq minimallaşdırılır. İşdə göstərilmişdir ki, bu şəkildə qurulmuş neyron şəbəkə istifadəçi müraciətinin təyini ilə yanaşı tətbiq sahəsini təsvir edən dil modelini də eyni zamanda öyrəndiyindən həmin domendə daha qənaətbəxş nəticələr verir.
İcraçı: t.ü.f.d., dos. Samir Rüstəmov

Nəticə dərc olunub:
1. S. Rustamov, A. Bayramova, E. Alasgarov “Development of dialogue management system for banking services”, Applied Sciences, 2021, N11(22) (WoS - 2.679, Q2)
2. A. Valizada, N. Akhundova, and S. Rustamov, “Development of speech recognition systems in emergency call centers,” Symmetry, apr. 2021, vol. 13, no. 4, p. 634. (WoS – 2,645)
3. A. Valizada, S. Jafarova, E. Sultanov, and S. Rustamov, “Development and evaluation of speech synthesis system based on deep learning models,” Symmetry, may 2021, vol. 13, no. 5, p. 819. (WoS – 2,645).
4. Y. Maksum, A. Amirli, A. Amangeldi, M. Inkarbekov, Y. Ding, A. Romagnoli, S. Rustamov, B. Akhmetov “Computational Acceleration of Topology Optimization Using Parallel Computing and Machine Learning Methods”, Journal of Industrial Information Integration, 2022, vol. 28, №7, 100352 (35 pages) (WoS - 11,718, Q1, SJR-2,745)