AzEnRu
  • İNSTİTUT HAQQINDA
    • Ümumi məlumat
    • Rəhbərlik
    • Struktur
    • İctimai təşkilatlar
    • Alimlər
  • XƏBƏRLƏR
    • Bütün xəbərlər
    • Mühüm xəbərlər
    • Tədbirlər
    • Elanlar
    • Xarici əlaqələr və Əməkdaşlıq
    • Nəşr fəaliyyəti
    • Maraqlı məlumatlar
  • ELMİ FƏALİYYƏT
    • Elmi istiqamətlər
    • Elmi nəticələr
    • Elmi şuranın tərkibi
    • Elmi şuranın iclasları
    • İllik hesabat
  • ELMMETRİYA
  • DİSSERTASİYA ŞURASI
    • Doktorantura
    • Dissertasiya şurasının tərkibi
    • Dissertasiya şurasının iclasları
    • Qayda və təlimat
    • Dissertasiyaların avtoreferatları
  • İNNOVASİYA FƏALİYYƏTİ
    • Potensial tətbiqi layihələr
    • Yaradılan cihazlar
    • Tətbiq işləri
    • Patentlər
    • Qrantlar
  • NƏŞRLƏR
    • AMEA-nın Xəbərləri
    • Dəsrlik və Monoqrafiyalar
  • ƏLAQƏ
ANA SƏHİFƏ →XƏBƏRLƏR
+A -A

Perseverance aparatı Marsdakı qədim çay deltasında çoxlu sayda orqanik birləşmə aşkar edib

19.09.2022 / Maraqlı məlumatlar

Perseverance aparatı Jezero kraterindəki qədim çay deltasında dağ süxuru nümunələrini yığaraq Mars səthindəki fəaliyyətini davam etdirir. NASA mütəxəssislərinin verdikləri məlumata əsasən Perseverance tərəfindən yığılmış nümunələrdə çoxlu sayda orqanik molekullar aşkar edilib və həmin molekullar özlərində karbonu birləşdirirlər. Bu isə onu göstərir ki, 3.5 milyard il bundan öncə Jezero krateri potensial həyat növü üçün əlverişli münbit şəraitə sahib olmuş ola bilər.

“Jezero kraterindəki qədim çay deltasından əldə edilmiş dağ süxurlarının analizləri onu göstərib ki, həmin nümunələr çoxlu sayda orqanik maddəni özlərində birləşdirirlər. Bu, Perseverance missiyası çərçivəsində aşkar edilmiş ən böyük orqanik maddə konsentrasiyasıdır” - deyə Perseverance layihəsinin elmi əməkdaşı Ken Farley qeyd edib.

18 ay bundan öncə Mars səthinə eniş etmiş Perseverance aparatının əsas missiyası planetin səthində qədim mikrob həyat növünün tapılmasıdır. Bunun üçün aparat potensial orqanik maddələri özlərində birləşdirən dağ süxuru nümunələrini yığır. 7 iyul tarixindən Perseverance 4 ədəd bu cür nümunə tapıb. Ümumilikdə isə aparat 12 ədəd dağ süxuru nümunəsini əldə edib. Qədim çay deltasında olan çöküntü süxurlar özlərində mürəkkəb orqanik molekulları birləşdirirlər.

Bundan əlavə olaraq dağ süxurlarının tərkiblərində gil və sulfat minerallar var. Bunlar isə suyun dağ süxurları ilə qarşılıqlı əlaqəsi zamanı yaranan birləşmələrdir. “Əsas olan odur ki, bu süxurlar özlərində sulfat ilə gili birləşdirirlər. Bu o deməkdir ki, sözügedən süxurlar bioloji izlərin qorunub saxlanması məsələsində yüksək potensiala sahibdirlər” - deyə mütəxəssislərdən biri qeyd edib. Təbii ki, indidən dəqiq bir şey demək olmaz. Belə ki, dəqiq cavablar dağ süxuru nümunələrinin Yer kürəsində laboratoriya şəraitində analizləri zamanı ortaya çıxacaq.

technote.az

Tweet
ELANLAR
  • 17.02.2026
    XVI beynəlxalq konfrans keçiriləcək
  • 07.11.2025
    İdarəetmə Sistemləri İnstitutunda Zəfər Gününə həsr olunmuş tədbir keçiriləcək
  • 04.11.2025
    İdarəetmə Sistemləri İnstitutunda Elmi seminar keçiriləcək
  • 31.10.2025
    ED 1.20 Dissertasiya şurasının iclasında dissertasiya işinin müdafiəsi keçiriləcək
Akademik Telman Əliyev
www.telmanaliev.az
HORIZON EUROPE
AR Elm və Təhsil Nazirliyi
İdarəetmə Sistemləri İnstitutu
Avropa İttifaqının
HORIZON EUROPE proqramının
Rəqəmsal, Sənaye və Kosmos istiqaməti üzrə dayaq nöqtəsidir
DÖVRİ NƏŞR
  • İNSTİTUT HAQQINDA
    • Ümumi məlumat
    • Rəhbərlik
    • İctimai təşkilatlar
    • Struktur
  • ELMİ FƏALİYYƏT
    • Elmi istiqamətlər
    • Elmi nəticələr
    • Doktorantura
    • Magistratura
  • İNNOVASİYA FƏALİYYƏTİ
    • Potensial tətbiqi layihələr
    • Tətbiq işləri
    • Patentlər
    • Qrantlar
  • XƏBƏRLƏR
    • Konfranslar, İclaslar
    • Mühüm xəbərlər
  • FAYDALI KEÇİDLƏR
    • Elanlar
    • Yeni nəşrlər
    • Linklər
Copyright © 2010-2025 İdarəetmə Sistemləri İnstitutu
Saytın xəritəsi